Het is niet alleen een bermmonument

November 2023

Nog volop in het leven, zomaar eruit gerukt. Regelmatig rij ik ’s avonds voor een heerlijke meditatie naar Gelselaar. En daar bij die boom in die lastige bocht raakt mij telkens weer dat bermmonument. Ik realiseer me dan: het kan zomaar fout gaan. Niet alleen dát, maar ook hoe ingrijpend is een verlies op deze manier.

Bermmonumenten. Ze vallen op: bij een boom, langs een weg, in de vorm van bloemen, foto’s, knuffels of een ander gedenkteken. Het symboliseert de plek waar de overledene daarvoor nog met allerlei plannen bezig was en “tot straks” geroepen heeft. Voor nabestaanden dierbaar om herinneringen op te halen of troost te vinden. Welk verhaal gaat hierachter schuil? Alphons Weierink schreef over een tiental Twentse bermmonumenten. Over wie die persoon was, hoe hij of zij leefde en hoe het met de nabestaanden is.

Recherche en (sociale) media

In mijn werk komt het helaas ook voor dat ik een uitvaart moet organiseren waarbij de overledene omgekomen is bij een ongeluk. De familie en andere nabestaanden zijn in een behoorlijke shock. Er komen zoveel andere zaken bij kijken en er zijn zoveel meer vragen. In Nederland is van de ongeveer 500 tot 1.000 bermmonumenten driekwart voor verkeersslachtoffers van 25 jaar en jonger. Bij jonge mensen zijn er vaak grote vriendengroepen of klasgenoten geraakt. Daarnaast krijgen de nabestaanden te maken met recherche en (sociale) media. Dat vraagt aandacht. Ik probeer alles in goede banen te leiden zodat er ruimte blijft om afscheid te nemen.

Want is het na een ongeval nog mogelijk om afscheid te nemen? Hoe ziet het lichaam eruit? Het klinkt luguber, maar al is het maar een hand die toonbaar is. Het is zo belangrijk voor het latere rouwproces dat de werkelijkheid ervaren wordt. Een overlijden is onomkeerbaar en door een ongeval is dat extra moeilijk te aanvaarden.

Het leven gaat anders door
Waar iemand de gewonde boom passeert
Waar iemand in een monument een teken ziet
Waar iemand bloemen en vlinders ziet
Waar iemand afremt, stil wordt
Waar een berm is gehavend

(uit het gedicht Bermmonument van Marinus van den Berg)

Warme groet,

Natasja Kroese
Boom afscheidszorg
www.boomafscheidszorg.nl
06-22999396